Als iets niet werkt, doe het anders… en als het wel werkt doe het vaker

Geschreven door:
Elody Varkevisser
26-05-2016

Onlangs ben ik bij Matchpartner als consultant zorg gestart, vanuit een achtergrond als afgestudeerd psycholoog, met ervaring in de geestelijke gezondheidszorg. Uiteraard komen mijn inhoudelijke kennis en werkverleden van pas, ook als er op het gebied van arbeidsbemiddeling nog het nodige geleerd moet worden.

Misschien is het interessant om er eens bij stil te staan, aan de hand van mijn ervaring in de geestelijke gezondheidszorg, hoe de verschillende branches waar wij consultants ons mee bezig houden eigenlijk in elkaar grijpen. Werkloosheid, zorgkosten, schuldenproblematiek, overlast en verzuim zijn vaak verschillende kanten van dezelfde medaille.

Binnen de psychiatrie bevinden zich mensen die niet volledig op eigen benen kunnen staan, die aangewezen zijn op professionele hulp en maatschappelijke begeleiding. De duur van de hulp hangt af van de complexiteit van het probleem. Vaak is er sprake van comorbiditeit: het tegelijkertijd optreden van twee of meer stoornissen, aandoeningen of andere problematiek.

Burn-out klachten kunnen bijvoorbeeld gepaard gaan met een depressie. Een licht verstandelijke beperking kan samengaan met verslaving, afhankelijkheidsrelaties en grensoverschrijdend gedrag. Vooral de wisselende maar daarbij ook terugkomende hulpvragen laten zien dat wat aanvankelijk een eenvoudig probleem leek, “geen werk”, “schulden”, “vaak ziek”, diepere wortels heeft.

Inzicht, oftewel het ‘begrijpen van je probleem’, en zingeving, oftewel ‘iets nieuws vinden om naar uit te kijken’, zijn essentieel om weer terug te keren in de maatschappij. Een methodiek die veel gebruikt wordt om mensen met een psychische en sociale kwetsbaarheid te ondersteunen is het Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen (SRH); in de jaren ‘80 ontwikkeld in Nederland, geïnspireerd door onder andere de empowerment theorie.

Het is een op het hier en nu gerichte methodiek. Empowerment verbindt individueel welzijn met de bredere sociale omgeving, met participatie. Ik noem het ook wel positieve psychologie, want je kijkt niet naar het probleem maar naar de oplossing. Het vraagt om een andere manier van kijken; wat kan deze persoon, in deze situatie, met deze talenten en wensen nog bereiken? Hospitaliseren is taboe.

In een gesprek of ontmoeting gericht op herstel en participatie is een aandachtige, nieuwsgierige houding daarom ook zo belangrijk. Zo kom je erachter dat de schizofrene man die piloot wil worden eigenlijk bedoelt dat hij het leuk vindt om op Schiphol te werken. En zo, met enige hulp, een baantje als schoonmaker weet te bemachtigen. Of de man met een hersenbloeding die lichamelijk beperkt is geworden die zijn levenslust, en zijn waardigheid, hervindt door te gaan rijden op een trike, een aangepaste motor. Conclusie: niets is triviaal. Sterker nog: de details zijn uiterst belangrijk.

De brede inzetbaarheid van SRH in het domein van zorg en welzijn sluit goed aan bij de komst van het Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) waarbij er wordt gestreefd naar het maximaal haalbare voor een mens om te participeren en deel te nemen in de samenleving. Hoewel de WMO voor veel ophef heeft gezorgd door, onder andere, de bezuinigingen in de zorg en de overheveling van zorgtaken naar de gemeenten, biedt het ook perspectieven voor mensen met een ‘rugzakje’. Kijken naar wat wèl mogelijk is in plaats van wat niet, oplossingen en vernieuwingen en succeservaringen.

In de ouderenzorg wordt dit vertaald in zelfredzaamheid, langer gezond thuis blijven, in de geestelijke gezondheidszorg is er de herstelgedachte en in de arbeidsre-integratie een veelheid aan coachingmethodes, met wisselend succes, gericht op het ‘in eigen kracht zetten’ van de werkzoekende.

Een gedegen aanpak, bedoeld om ex-psychiatrische patiënten werk te laten vinden en behouden is Individuele Plaatsing en Steun (IPS), afkomstig uit de Verenigde Staten. De werkwijze is om in het begeleidingstraject zo veel mogelijk uit te gaan van de eigen wensen en voorkeuren van de cliënt, teneinde een betaalde baan te krijgen. Het regulier werk vinden betaalt zich op verschillende wijzen uit: geen uitkering meer, minder medicijnen, het stoppen van overlastgevend gedrag.

Ieders leven is op een andere manier ingekleurd en iedereen heeft zijn eigen voorziene en onvoorziene ongemakken en moet leren met ongewone zaken om te gaan. Waar het om gaat als het 'mis' gaat, binnen elke leeftijdscategorie en elke doelgroep, is dat men een nieuwe kans krijgt en weer aan de slag gaat.

Terug naar Matchpartner. Kijk eens naar onze huidige vacatures en het is een staalkaart van de vraagstukken waar ik het net over had: “Jobcoach”, “WMO-consulent”, “Schuldhulpverlener”, maar ook “Jeugdbeschermer”, “Reclasseringswerker”, “Handhaver”, “Casemanager Verzuim”.

Daarom zullen wij consultants, ook al hebben we verschillende opdrachtgevers in zelfs verschillende sectoren, blijven profiteren van elkaars kennis en ervaring.

Geschreven door: Elody Varkevisser
Op persoonlijke titel geschreven

Reageer

Geen reacties

Laatste nieuws

Vind de ideale baan binnen jouw specialisme

Vind de baan die bij jou past binnen jouw specialisme of bekijk hier ons gehele vacature aanbod