Door: Maarten de Haan 17-4-2018
Je bent zo oud als je je voelt. Een gezegde waarmee wordt uitgedrukt dat je je nog prima een jonge god kunt wanen, ook al ben je al lang geen twintig meer. Maar ook het omgekeerde komt voor: sommige mensen staan al vroeg in het leven in de pensioenstand en lijken het opgegeven te hebben nog een maatschappelijke rol te spelen.
Wat de ‘jonge goden’ betreft had ik laatst een vrolijk makende ervaring. Ik ging op zoek naar een gepensioneerde arts die een paar uurtjes zou willen werken in een psychologenpraktijk in Amsterdam. Mooie gelegenheid een aantal oude bekenden te bellen, artsen die ik ooit had leren kennen, maar een beetje uit het oog verloren was. Het waren gesprekken waar ik energie van kreeg.
De ene zeventiger was druk met de kleinkinderen, maar deed er twee dagen in de week rijbewijskeuringen naast. Een ander was vrijwilligerswerk gaan doen met demente ouderen. Ze namen monter de telefoon op. Geen van hen zat, mentaal of fysiek, achter de geraniums.
Voor anderen voelt de ‘ware leeftijd’ heel anders. Mijn ervaring is dat mensen zich al vanaf de tedere leeftijd van veertig jaar volledig uitgerangeerd kunnen voelen. En het erge is: vaak is het een self-fulfilling prophecy. Werkloze kandidaten die in een intake al na een paar zinnen te berde brengen dat het ‘waarschijnlijk de leeftijd‘ is.
Wij recruiters zijn een volk apart: rasoptimisten, brengers van de blijde boodschap. Dat is onze modus operandi. Wij vinden dat op de arbeidsmarkt ‘op ieder potje wel een dekseltje past’. Die gretige houding matcht slecht met het stugge houding van sommige werkzoekenden, die inmiddels meer met de werkmap van het UWV bezig zijn dan met banen en sollicitaties.
Er zijn werkzoekenden die één en dezelfde sollicitatiebrief aan honderd werkgevers sturen en dan nog verbaasd zijn dat er niet gereageerd wordt. Een psychologe uit Drenthe stuurt mij zelfs om de paar dagen een sollicitatie: vacatures variërend van maatschappelijk werker tot leidinggevende, van Zeeland tot Limburg. En dat al jaren lang.
Dat werkgevers en recruiters zich afkeren van mensen die het zelf ook al hebben opgegeven is begrijpelijk, maar toch vind ik dat je moet oppassen met te snel de handdoek in de ring te gooien. Als je dertig jaar je eigen brood hebt verdiend heb je er misschien helemaal geen trek meer in om jezelf te verkopen.
Daar dienen wij rekening mee te houden. Niet iedere sollicitant met een in onze ogen inefficiënte houding is klaar met de arbeidsmarkt. Het is de taak van werkgevers en recruiters om mensen uit te dagen, hen te vragen hun teleurstellingen opzij te schuiven en weer mee te doen.
Zodra dat lukt verandert ‘je bent zo oud als je je voelt’ in ‘je bent zo jong als je je voelt’.
Maarten de Haan
Op persoonlijke titel geschreven
12-5-2018
"Deze maand moet ik voor de laatste keer solliciteren. De nieuwe wet zegt dat een uitkeringsgerechtigde 1 jaar voordat zijn/haar AOW ingaat niet meer hoeft te solliciteren. Dat is voor mij op 23 mei. Het was voor mij uiterst gemakkelijk om bij uw bedrijf te solliciteren via de computer. Het heeft mij weinig moeite en veel zoekwerk gescheeld, daarvoor mijn dank."
Beste Maarten,
ik ben het deels met je eens. Uiteraard is het uitgangspunt 'je ben zo jong als je je voelt' net een andere dan 'je bent zo oud als je je voelt'.
Echter vind ik dat werkgevers en bemiddelingsbureaus ook hand in eigen boezem mogen steken. Je kunt je nog zo jong voelen, je c.v. verraadt je leeftijd voordat men je gezien heeft en een vooroordeel heeft zich dan al snel gevormd.
Terwijl leeftijdsdiscriminatie bij wet verboden is, is het natuurlijk moeilijk aan te tonen wanneer de feedback is dat je 'overgekwalificeerd bent, terwijl men in werkelijkheid je afwijst want: past niet in het team want een jong team, ouder dus waarschijnlijk niet meer flexibel etc etc.
Daarbij worden bemiddelingsbureaus betaald door de opdrachtgever en laten we eerlijk zijn, dit beïnvloedt de selectie. Ik heb een recruiter letterlijk tegen een kandidaat horen zeggen 'het is een jong team, de gemiddelde leeftijd is begin tot midden dertig, ik mag het niet zeggen maar waarschijnlijk vinden ze je te oud".
Het ging nota bene om een kandidaat van midden 40 die zichzelf niet alleen als 'de goede match' moest verkopen, maar daarnaast nog de eigen leeftijd moest verdedigen want hij/zij werd echt altijd 10 jonger geschat en was gewend hoor om te werken in teams waar de gemiddelde leeftijd 10 jaar lager lag.
Dit is natuurlijk te gek voor woorden. De recruiter gaf aan het er mee eens te zijn dat leeftijd geen rol mocht spelen en dat ze het toch ging 'proberen' maar voegde er nog wel aan toe dat zij uiteraard zou ontkennen de leeftijd eis te sprake te hebben gebracht, want 'ja tenslotte mag dat natuurlijk niet he?'
Ik heb in mijn loopbaan binnen de arbeidsbemiddeling nog geen recruiter ontmoet die tegen een ( toekomstige) klant durfde te zeggen: ik selecteer alleen de juiste kandidaat voor uw functie ongeacht leeftijd. En zo zijn we beland in een vicieuze cirkel, die denk ik alleen doorbroken kan worden als we anders met C.V.'s omgaan.
In Amerika bijvoorbeeld is het heel raar om je geboortedatum op het C.V. te zetten, die doet er overigens niet toe om te beoordelen of je geschikt bent voor de functie (uitzonderingen daargelaten). Op die manier wordt de focus direct gelegd op de werkervaring en wordt niet als eerst de leeftijd in beeld gebracht waarna al dan niet bewust, besloten wordt het C.V. niet meer zo zorgvuldig of helemaal niet meer te bekijken.
In ieder geval een interessant onderwerp met genoeg stof tot nadenken. Tegenwoordig is het helemaal niet meer gebruikelijk tot ons pensioen bij dezelfde werkgever te werken dus de kans is heel groot iedereen in de toekomst een keer die 'te oude of oudere' werkzoekende zal zijn.
Een mooi verhaal Maarten, maar nu de realiteit.....
Ik ben 64,6 jaar oud, moet werken tot 66,8, dus nog 2,2 jaar. Ben al ruim 2 jaar werkloos en solliciteer me 10 slagen in de rondte. Alleen al omdat het moet, maar ook omdat ik wil. Maar uiteraard niet meer met volle overtuiging, maar als er iets op mijn pad komt ga ik er voor. Ik solliciteer op vacatures met een gerichte brief, geen standaardbrief.
Maar ik word nooit, nooit, nooit uitgenoidigd. Hoezo leeftijd? Aan mijn motivatie ligt het niet en ik verveel me geen moment, ik zit echt niet achter de geraniums, maar ik ben wel uitgewerkt geloof ik. Mij probleem is dat ik geen specialist ben, maar een generalist. Ik heb te veel leidinggevende ervaring en ja daar zit een werkgever niet op te wachten. Ik ben overgekwalificeerd zoals dat zo mooi heet.
Ik geloof gelukkig nog steeds in mezelf en ik vermaak me heel erg goed. Maar soms, soms, soms doet het toch wel zeer....... En echt waar hoor als alles tegen zit hoef je echt niet meer op een passende baan te rekenen. En inderdaad: het is moeilijk om jezelf te verkopen na al die jaren.....
Maar verder is je verhaal mooi en wellicht een goede opsteker voor recruiters en werkgevers om eens anders naar oudere sollicitanten te kijken.
Met vriendelijke groet, Astrid Bijvoet