Flexibilisering van de arbeidsmarkt is een trend die niet meer terug te dringen is en dit vraagt een nieuwe houding en inzicht van de werknemer. Eind 2015 had maar liefst 34% van de werkzame beroepsbevolking een flexibel dienstverband (tijdelijk, uitzend-, of detacheringscontract) of werkte als ZZP’er en de verwachting is dat dit percentage de komende jaren alleen maar zal toenemen.
Eén van de oorzaken van deze toename is dat organisaties de behoefte hebben om waar mogelijk te kunnen flexibiliseren. Het beter in kunnen spelen op de af- of toenemende vraag en het inzetten van specialisten op projecten zijn argumenten die hierbij een rol spelen.
Onderzoek van Berenschot laat zien dat 84% van de organisaties werkt met een flexibele schil van werknemers naast een kern van vaste medewerkers. Werkgevers verwachten van flexibele werknemers dat zij breed inzetbaar zijn en verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen loopbaan. Dit betekent dat mensen om moeten kunnen gaan met veranderingen, zich blijven ontwikkelen en open moeten staan om nieuwe uitdagingen aan te gaan.
Het creëren van meer flexibele schillen is voor werkgevers dan wel een aantrekkelijke en wellicht ook noodzakelijke stap, maar hoe zien de werknemers die hiermee te maken krijgen dit? In de praktijk blijkt dat een deel van de werkenden belang hecht aan de vrijheid die flexibele contracten biedt om interessante en afwisselende opdrachten te kiezen en om zichzelf op verschillende plekken te kunnen ontwikkelen.
Voor een grote groep werknemers gaat het hebben van flexibel werk echter met onzekerheid en angst gepaard. Zij worstelen met vragen als: vind ik straks wel weer ander werk, welke gevolgen heeft dit voor mijn financiële positie, en heb ik wel dezelfde rechten en mogelijkheden als vaste medewerkers? De onzekerheid en angst zorgen er juist voor dat mensen minder open staan voor ontwikkeling en moeite hebben om daadkrachtig en zelfverzekerd op te treden.
Als Arbeids- en Organisatiepsycholoog bij Matchpartner Mobiliteit spreek ik regelmatig mensen die, soms na een jarenlang dienstverband, een nieuwe baan moeten vinden. Het bespreekbaar maken van hun twijfels, vragen en onrust is essentieel in zo’n situatie.
Naast onzekerheid over de positie op de arbeidsmarkt, zijn zij vaak nog zoekende in wat ze kunnen, waar ze energie van krijgen en welke toegevoegde waarde ze hebben. Mijn werk als psycholoog is dan om hun kwaliteiten en drijfveren in kaart te brengen en te onderzoeken waar en hoe zij hun potentieel in kunnen zetten.
Inzicht in de persoonlijke kwaliteiten, wensen en ontwikkelmogelijkheden, helpt werknemers om beter in te kunnen spelen op de eisen die de huidige arbeidsmarkt stelt en om hun loopbaan in eigen hand te nemen.
Pure noodzaak in deze tijd waarin flexibele arbeidsrelaties een grote rol spelen.
Sarah van den Hee
Op persoonlijke titel geschreven